USD/Lira döviz kuru beklentileri ve ekonomik olaylar
Türkiye’nin döviz piyasasındaki durum, mali sıkılaştırma ve para politikası belirsizliği nedeniyle giderek zorlaşıyor.
TCMB Tahmini
2025’te dolar-lira kuruna ilişkin beklentiler, piyasa eğilimlerini etkileyebilecek çeşitli ekonomik olayların arka planında şekilleniyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından piyasa katılımcılarıyla yapılan son ankete göre, yılsonu dolar-lira kuru tahmini 37,16 TL’den 36,63 TL’ye çekildi. Bu da analistlerin en azından kısa vadede lira için biraz daha istikrarlı bir durum beklemeye başladıklarını gösteriyor. Mevcut ekonomik koşullardan duyulan memnuniyetsizliğin artması ve faiz indirim sürecinin yavaşlayacağı beklentisi 2025 yılsonu için 43 TL’lik tahmin yapılmasına neden oldu.
Bank of America Tahmini
Bank of America, Dolar/Lira kurunun 2024 sonunda 38 TL’ye ulaşacağını da güvenle tahmin ediyor. Banka son analizinde, reel ekonomideki yavaşlamaya rağmen parasal sıkılaştırmanın hem yerli hem de yabancı yatırımcıları daha iyimser hale getirdiğini belirtiyor.
HSBC ve Deutsche Bank tahminleri
HSBC ve Deutsche Bank tahminlerini yılsonu itibariyle 36 TL olarak belirtirken, faizlerin düşürülmesine yönelik ilk adımların 2025 yılının ilk çeyreğinde atılmasının muhtemel olduğunu vurguluyor. En önemlisi, son altı ayda Türkiye’ye30 milyar dolar civarında portföy yatırımının gelmesi, yabancı yatırımcıların ilgisinin arttığını gösteriyor.
Morgan Stanley Tahmini
Morgan Stanley analistlerinin yılsonuna kadar dolar kurunun 36 TL’yi aşma ihtimalinin yüksek olduğuna işaret etmesi mevcut korkuları doğrular niteliktedir. Buna ek olarak, Türkiye Merkez Bankası’nın politikasındaki değişiklikler büyük bir sıklık ve öngörülemezlikle gerçekleşebilir, bu da döviz dalgalanmalarını tahmin etmeyi zorlaştırır.
Senaryoyu etkileyen faktörler
Genel iyimserliğe rağmen, yabancı finans kuruluşlarının dolar/lira kuru için pek de olumlu olmayan bir senaryo öngörmesine neden olan birçok faktör var.
- Ana faktörlerden biri, Türkiye’de son veriler itibariyle %40’ın üzerinde seyreden yüksek enflasyon oranıdır. Yüksek enflasyon oranları halkın satın alma gücünün azalmasına yol açmakta ve istikrarlı bir para birimi olarak liraya olan güveni olumsuz etkilemektedir. Para politikasındaki istikrarsızlık yatırımcılar arasında endişe yaratmaya devam etmektedir.
- Yabancı yatırımcılar da USD/Lira döviz kurunun belirlenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. ABD’deki faiz artışları gibi küresel ekonomideki değişiklikler, Türkiye de dahil olmak üzere gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışlarına yol açabilir ve bu da lira üzerinde ek baskı yaratabilir.
- Bölgedeki çatışmalar veya ticaret politikasındaki değişiklikler gibi jeopolitik olaylar da bir ülkenin ekonomik istikrarını ve dolayısıyla döviz kurunu etkileyebilir.
- Aynı zamanda dolar kuru son dönemde 33-34 TL aralığında dalgalanarak döviz gelirlerindeki artış ve Merkez Bankası’nın yüksek rezervleri nedeniyle istikrar gösterdi. Ekonomist Hikmet Baydar, mevcut dinamiklerin devam etmesi halinde yabancı yatırımların dolar kuru üzerinde baskı oluşturabileceğini söylüyor ancak daha da güçlenmesi ihtimalini de dışlamıyor.
- Jeopolitik riskler ve ABD Federal Rezerv Sistemi’nin kararları da döviz piyasasını etkilemeye devam ederek yatırımcılar arasında endişeye neden oluyor. Mevcut risklerin ortadan kalkması halinde dolar kurunun zayıflama ihtimali bulunuyor.
- Yüksek enflasyon önemli bir endişe kaynağı olmaya devam etmektedir ve hane halkının satın alma gücü üzerindeki etkisi iç talep ve ekonomik büyüme üzerinde baskı yaratabilir.
- Petrol ve metal fiyatlarındaki dalgalanmalar gibi küresel ekonomideki değişiklikler Türkiye’deki ekonomik durumu etkileyebilir. Örneğin, petrol fiyatlarındaki bir düşüş ülkenin ödemeler dengesini iyileştirebilir ve bu da lira üzerinde olumlu bir etki yaratacaktır.
- Seçimler ve yasal reformlar da dahil olmak üzere iç siyasi değişiklikler döviz piyasasında dalgalanmalara neden olabilir. Yatırımcılar bu tür olaylara genellikle temkinli tepki verir ve bu da kısa vadeli döviz kuru hareketlerine neden olabilir.
ABD doları – Türk lirası döviz kuru
31 Ekim 2024 itibarıyla, ABD Doları – Türk Lirası döviz kuru 1 ABD Doları başına yaklaşık 34,24 TL’dir. Döviz kuru geçtiğimiz birkaç gün boyunca nispeten sabit kalarak 34,30 TRY ile 34,22 TRY arasında dalgalandı. Hafta boyunca, önceki değerlere kıyasla %0,011’lik hafif bir artışla küçük değişiklikler yaşandı Yılın başından bu yana dolar kuru önemli ölçüde dalgalanarak zirve değerlere ulaştı. Özellikle 26 Ekim’de 34,30 TL’ye ulaşan kur, son altı ayın en yüksek seviyelerinden birini görmüştür. Belirsiz bir ortamda, finans piyasasındaki değişiklikleri izlemek ve önde gelen finans kuruluşlarının tahminlerini değerlendirmek önemlidir. Bu, yatırımcıların gelecekteki değişikliklere daha iyi hazırlanmalarına ve bilinçli kararlar almalarına yardımcı olacaktır.